Dagelijks schrijft de redactie van het ANP 250 nieuwsberichten. Een kort bericht dat bondig is geschreven, en start met het belangrijkste nieuws samengevat in drie tot vier zinnen. De aanpak die bij het schrijven van een nieuwsbericht wordt gebruikt is toepasbaar op vele andere vormen van geschreven content en vormt een goede basis om het kort en bondig schrijven eigen te maken.
Even opfrissen, een nieuwsbericht is het kortste journalistieke genre en telt meestal een tot drie alinea’s. Doel: de lezers feitelijk, duidelijk en bondig informeren over een nieuwsfeit.
Beginnen bij de basis
Om het nieuwsfeit duidelijk op te schrijven hanteren we de 5w’s- en h-methode: wat is er gebeurd, wanneer, waar, wie is er bij het nieuwsfeit betrokken, waarom is het gebeurd en hoe is het gebeurd? De antwoorden op deze vragen bepalen de inhoud (en structuur) van het nieuwsbericht.
Moeite met het kiezen van een invalshoek voor je stuk? Of krijg je de hoofdvraag niet helemaal scherp? Ook daar kan het toepassen van de 5 w’s en de h je bij helpen.
De kern van de tekst
Het eerste deel van de tekst, na de kop, is de belangrijkste alinea van een nieuwsbericht. Dit noemen we de lead. Deze regels zijn het hart van het nieuwsbericht en geven antwoord op de vier belangrijkste w’s: wie, wat, waar en wanneer. De lead telt maximaal drie of vier zinnen. De alinea’s na de lead zorgen voor een toelichting en geven antwoord op de waarom- en hoe-vraag.
De belangrijkste informatie bovenaan
Een nieuwsbericht moet oprolbaar geschreven zijn. Dit houdt in dat de eerste alinea van je nieuwsbericht de belangrijkste informatie moet bevatten en zelfstandig leesbaar is. Het nieuwsfeit blijft duidelijk als je de overige alinea’s weghaalt. De informatie bouw je op van belangrijk naar minder belangrijk, dus: starten met de belangrijkste feiten en vervolgen met de achtergrondinformatie.
Oprolbaar schrijven wordt steeds belangrijker. Mensen zijn sneller afgeleid, lezen minder lang (zeker van een beeldscherm) en willen in de eerste paar zinnen van een artikel antwoord krijgen op hun vraag of in het geval een nieuwsbericht weten wat er is gebeurd. Door oprolbaar te schrijven voorzie je in deze behoefte van de lezer.
Een korte en bondige kop
Je herkent het misschien uit eigen ervaring, maar lezers scannen koppen. Voordat ze een nieuwsbericht, contentstuk of social bericht lezen wordt er eerst gekeken naar de kop. Met een aantrekkelijke kop trek je de lezer je verhaal binnen. Naast dat de kop nieuwsgierig moet maken, je wilt tenslotte dat je stuk gelezen wordt, moet de kop ook informeren over de inhoud. Zorg naast een sterke kop voor samenhang met de informatie in het stuk, zo voorkom je clickbait en teleurstelling bij de lezer. Denk je dat een clickbait-achtige kop wel matcht met de inhoud van je stuk én aan de verwachting van de lezer voldoet? Wellicht is het dan het proberen waard, maar maak altijd een goede afweging. Zonde als de lezer je stukken niet meer serieus neemt.
De kop van een nieuwsbericht komt voort uit de kernzin in de lead en geeft antwoord op de 5 w’s. Kort gezegd bevat de kop van een nieuwsbericht de essentie van het nieuws, is vatbaar voor één uitleg (geen dubbelzinnige koppen), is volledig, beknopt en bevat geen (of zo min mogelijk) afbrekingen en leestekens. Pas dus zeker eens de 5 w’s op de kop van je eigen contentstuk toe en spreek de lezer direct aan met de boodschap van je stuk. Hierdoor komt de lezer niet voor verrassingen te staan en is de kans groot dat het stuk van begin tot eind gelezen wordt.
Pas de 5 w’s op de kop van je eigen contentstuk toe en spreek de lezer direct aan met de boodschap van je stuk.
Pas de 5 w’s op de kop van je eigen contentstuk toe en spreek de lezer direct aan met de boodschap van je stuk.
Zorg voor structuur
Alinea’s geven een nieuwsbericht structuur en volgen elkaar in informatie op. Ook dit trucje is toe te passen op andere contentstukken. Door het gebruik van alinea’s en tussenkopjes maak je je stuk overzichtelijk en verhoogt het de leesbaarheid. Een grote lap tekst nodigt namelijk niet echt uit tot lezen. Experimenteer ook eens met prikkelende tussenkopjes; op deze manier houd je de aandacht van de lezer vast.
Niet vergeten!
Onmisbaar bij een nieuwsbericht en ieder ander content stuk: de laatste check op spelfouten. Laat je tekst altijd controleren, grote kans dat je over eventuele foutjes heen leest. Twijfel je over de schrijfwijze van bepaalde woorden? Zoek het op. Handige websites hiervoor zijn: vandale.nl, onzetaal.nl en woordenlijst.org. Tot slot: heb je gebruikgemaakt van bronnen bij je stuk? Vergeet deze dan niet te vermelden.
Meer van dit soort handige (taal)tips ontvangen? Schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief.
Bedankt! Nu nog even bevestigen in je mail, en je ontvangt elke maand onze nieuwsbrief.
