Denk je aan een fotograaf, dan zie je misschien iemand die rustig met zijn camera op pad gaat en simpelweg op het juiste moment op een knopje drukt. Maar nieuwsfotografie is een compleet ander vak. Het vraagt snelheid, lef, techniek én een flinke dosis nieuwsgierigheid.
Fotograaf Sem van der Wal, sinds 2019 vaste nieuwsfotograaf bij de ANP redactie, vertelt hoe hij te werk gaat, welke eigenschappen je nodig hebt en wat er allemaal komt kijken bij zijn boeiende werk.
Nieuwsfotografie brengt techniek, timing en gevoel samen
Een goede nieuwsfoto moet altijd een verhaal vertellen. Emotie speelt daarbij een grote rol. Daarnaast zijn scherpte, compositie en esthetiek belangrijk. Sem vertelt: “Een foto moet de kijker raken én duidelijk maken wat er op dat moment gebeurde.”
Veel mensen denken dat nieuwsfotografie niet meer is dan op een knop drukken. Maar niets is minder waar. “Je moet goed nadenken waar je gaat staan, hoe je het moment in beeld brengt en zorgen dat de foto scherp en krachtig is,” legt Sem uit.
Het is een vak waarin techniek, gevoel en timing samenkomen. Grote voorbereidingen zijn er meestal niet. Vaak gaat Sem gewoon naar een locatie en bekijkt hij ter plekke hoe hij het beste beeld kan maken.
Bij politieke fotografie helpt ervaring: “Als je vaak in de Tweede Kamer komt, weet je waar de gangen lopen en waar je moet staan om een minister op te vangen.” Toch blijft een groot deel van het werk gebaseerd op intuïtie. “Ik zie iets en denk: dit moet ik op deze manier vastleggen. Dat gaat vanzelf, op gevoel.”
Razendsnel selecteren en versturen van het juiste beeld
Nieuwsfotografie draait vaak om fracties van seconden. Een blik, een handdruk of een onverwachte emotie kan een foto maken of breken. Daarom schiet Sem veel beelden achter elkaar, soms wel honderden per opdracht.
Toch moet er ook snel geselecteerd worden, want de redactie wil de foto’s zo snel mogelijk binnen hebben. “Vaak selecteer ik al op de camera zelf,” legt Sem uit. “Dan zie ik meteen welke foto het moment écht vangt. Dat is de kracht van nieuwsfotografie.”
Alle geselecteerde foto’s worden ingeladen op de laptop, gecorrigeerd op licht en contrast, voorzien van een bijschrift en doorgestuurd naar de redactie. Snelheid is daarbij essentieel: “Je bent de hele dag bezig met afwegen: kan ik nu al versturen of mis ik misschien nog een belangrijk moment?”
Voorbereiding op groot nieuws en grote gebeurtenissen
Bij onverwacht nieuws is improvisatie cruciaal, maar bij grote evenementen zoals de verkiezingen, werken ANP fotografen vaak samen. Ze verdelen zich over partijen en stemmen met de redactie af wie waar naartoe gaat.
Zelf bereidt Sem zich voor door locaties te bekijken, te weten waar hij zich moet melden en zich in te lezen in de laatste stand van zaken. “Als je weet welke partij waarschijnlijk verliest of wint, fotografeer je anders. Dat neem ik mee in hoe ik een avond aanpak.”
Hoewel Sem zijn opdrachten dus meestal alleen uitvoert, komt hij bij grote gebeurtenissen collega’s tegen. En tijdens grote evenementen staan er soms wel honderd fotografen naast elkaar. Toch ontstaan er altijd honderd verschillende foto’s. “Iedereen heeft zijn eigen gevoel en compositie. Dat maakt het persoonlijk. Je hoeft er niet bewust over na te denken, je doet het gewoon op jouw manier.”
Wel denkt Sem bewust na over hoe hij mensen in beeld brengt, zeker in kwetsbare momenten. “Bij kinderen ben ik extra voorzichtig. Je vraagt je altijd af: is dit oké voor hen, ook op de lange termijn? En als iemand na afloop aangeeft dat hij liever niet in beeld komt, ga ik daarover in gesprek. Bij een demonstratie ligt dat weer anders, daar hoort emotie er juist bij.”
Grote creatieve vrijheid
Opvallend genoeg ervaart Sem veel creatieve vrijheid in zijn werk. Waar bedrijfsfotografie vaak strakke kaders kent, is dat in de journalistiek anders. “Zolang het beeld journalistiek verantwoord is en de hoofdpersonen erop staan, mag je je eigen stijl gebruiken. Dat maakt het juist leuk, ik kan er mijn creativiteit helemaal in kwijt!”
Tips voor wie wil starten met nieuwsfotografie
Ben je enthousiast geworden en wil je ook aan de slag met nieuwsfotografie, dan heeft Sem nog wel een paar tips. Want veel starters maken de fout om te veel foto’s te sturen. “Liever vijf goede dan vijftig middelmatige. Een goede selectie maken is misschien wel de moeilijkste vaardigheid van het vak.”
Daarnaast heeft Sem nog een paar handige insider tips:
- Blijf fotograferen. Ga op pad en leg gebeurtenissen vast in je dorp of stad, van markten tot raadsvergaderingen.
- Bouw een portfolio op. Bied je foto’s aan bij lokale en regionale media en gebruik die ervaring als opstap naar landelijke media.
- Volg het nieuws. Weet wat er speelt en wie de hoofdpersonen zijn, zodat je op de juiste plek bent en de juiste mensen vastlegt.
- Durf dichtbij te komen. Een foto wint vaak aan kracht als je er echt bovenop staat.
Ook ziet Sem dat beginners vaak álles vastleggen, zonder te zoeken naar de kern van de gebeurtenis. “Stel dat je bij een prijsuitreiking bent, dan draait het maar om één foto: het moment van de uitreiking. De rest kun je prima weglaten.”
Maar de belangrijkste tip is dat je altijd moet klaarstaan. Sem: “Want als je even niet oplet, kan je hét moment missen. Natuurlijk gebeurt dat wel eens, maar dan probeer je snel de knop om te zetten. Want het volgende nieuws staat alweer te wachten.”
Conclusie: meer dan een camera
Het werk van een nieuwsfotograaf is dynamisch, onvoorspelbaar en vraagt om veel meer dan alleen een goede camera. Flexibiliteit, snelheid, intuïtie en gevoel voor timing maken het verschil tussen een gewone foto en een beeld dat het nieuws vertelt.
Op zoek naar de beste nieuwsbeelden?
Bekijk onze beeldbank ANP Foto met de grootste selectie beelden van ál het nieuws in Nederland.
